Poli gynaecologie in Ethiopië

Op maandag en donderdag doet dr. Mark poli gynaecologie, dat gaat niet op afspraak zoals bij ons, nee de mensen komen gewoon vroeg in de ochtend en nemen plaats op de bank in de gang voor de delivery room waar ook iedereen in en uit loopt. Een drukte van kleurige mensen die ook nog familie, kinderen en evt buren meenemen voor de vertaling. 
Het SCH te Soddo staat goed aangeschreven , de mensen komen van ver 200 tot 300 km is heel normaal. Ze komen met de bus, maar je moet je wel bedenken dat ze vaak eerst uren hebben gelopen naar de openbare weg voor ze in de bus kunnen stappen. 
Er wordt in de andere gebieden weer een ander dialect gesproken dat is de reden dan ook dat er vertalers meekomen, soms wildvreemden voor hen. 

Gisteren deed ik de poli gyn samen met dr. Mark, ik was bij de anamnese vooral toehoorder, maar werd vreselijk moe van al die verschillende talen en dan uit het Engels en het  Amhaars uiteindelijk het probleem helder op tafel te krijgen. 
Opvallend is dat de poli vooral fertiliteitsproblematiek wordt gezien. Er wordt al jong getrouwd, soms 14 jaar, en dan komen ze na 10 tot 15 jaar omdat er nog steeds geen kinderen zijn. Als oorzaak wordt vaak gezien dat er gesloten eileiders zijn waarbij Tuberculose de oorzaak is. Maar ook zag ik vandaag mannen met geen zaadcellen. 
Je moet je voorstellen dat omdat ze van ver komen je al het onderzoek op 1 dag doet. 
Anamnese, onderzoek, bloedprikken  en evt een HSG ( röntgenfoto van de baarmoeder en eileiders ) Prioriteiten liggen totaal anders en niets gaat hier cyclus gerelateerd. 
Daarnaast zag ik baarmoeders met vleesbomen, verzakkingen, buikpijn en gezwellen. Alles gelijk in het ergste stadium. 

En dan moet je je voorstellen dat terwijl je die poli doet, ineens geroepen wordt voor een HSG of een spoedpatient op de emergency. 
Je loopt weg en iedereen blijft rustig wachten. 
Als ze uitslagen hebben roep je ze ook weer binnen om een behandelingsplan te maken, gelukkig worden de recepten door de zuster geschreven .

De spoedpatient van gisteren bleek een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Trouwens er is een goed echoapparaat waar ik alles goed mee kan zien , want daarmee moet ik de diagnose ook bevestigen want een hCG bepalen in het bloed ter bevestiging kan hier niet. 
In het Engels vertel ik wat er aan de hand is en dat ze een spoedoperatie moet ondergaan, dit wordt door Lakech, de meer dan fulltime werkende zuster vertaald in het Amhaars. 
Maar de belangrijkste vraag is eigenlijk of ze de operatie willen/kunnen betalen. 
Indien ze heel arm zijn kan er gebruik worden gemaakt van het armenfonds, maar er wordt ook een tegenprestatie gevraagd in de vorm van een zak bloed.
Indien ze akkoord gaan kan de familie zich melden bij het loket om de benodigdheden op te halen voor de OK. 
En tussen de poli door sta ik ineens op de OK een minilaparotomie te doen en blijkt het inderdaad een buitenbaarmoederlijke zwangerschap te zijn waarbij de eileider helemaal is opengescheurd en niet te sparen is, gelukkig is haar andere eileider prima . 
Terug op de poli heeft dr Mark inmiddels weer een aantal patiënten gezien waaronder een jong meisje met een grote tumor in de buik die ik de volgende dag ga opereren .
Zij heeft geen geld, en dan wordt er door dr. Mark thuis uit een potje 1000 Ethiopische Bir (40 Euro) gehaald voor de operatie, een potje gegeven door een of andere weldoener uit Australië. 
Dit meisje was trouwens in een ander ziekenhuis in een andere stad opgenomen en al 2 weken behandeld met allerlei medicatie en antibiotica zonder resultaat. 
Met de echo lijkt het vooral op een eierstok gezwel. 
Uiteindelijk zijn we in avond om 20.00 uur klaar en zit er niemand meer op het bankje en is de gang leeg en donker. 
Doe ik ook nog even een vacuüm (pomp) verlossing bij een jong meisje die zegt dat ze 20 jaar is, maar ze lijkt niet ouder dan 16 . Er wordt een prachtige jongen geboren. 
Doordat ze lang lag ging ze ruim bloeden, maar lang leven de cytotec, werkt prima. 

Dr. Mark zal nog moeten pakken, want morgen begint toch echt zijn welverdiende vakantie. Ik zal mijn best doen om alles door te laten draaien.
Kirsten 

Bevalling

Alles klaar leggen voor een bevalling wordt hier normaal niet gedaan. De vrouwen liggen eerst op een weeënkamer . Bij volledige ontsluiting gaan zij lopend naar de verloskamer ernaast. Daar staan alleen twee verlosbedden naast elkaar en verder een warmte lamp die het niet deed en na reparatie geregeld te hebben nu wel weer. Zuurstofbenodigdheden lagen overal maar Thea heeft lades op de verloskamer gisteren heringericht en nu is alles bij de hand en snel te pakken.
Toen het kindje geboren was hebben we laten zien hoe wij vervolgens de baby droogwrijven, muts op zetten en bij moeder op de borst leggen. Hier wordt het kindje meteen in een doek gewikkeld, op het verlosbed ernaast gelegd en daarna aan fam. gegeven die er vervolgens mee wegloopt om te showen. Moeder vond het wel mooi en de nurse nam het snel weer over en na het wegen en een luier aan te trekken (hydrofiel uit NL) en over de inpakdoek uit NL toch een eigen doek en alsnog naar de fam. Goeie combinatie toch?!

Na de bevalling stappen vrouwen hier meteen uit bed om over de gang te lopen naar een bed op een kamer verderop in de gang. Zonder broekje of kraamverband maar zij houden van huis meegebrachte doeken voor.
Nu liggen ook broekjes en kraamverband klaar.

Anne Marie